Inleiding

“Vanuit onze maatschappelijke functie is het belangrijk om invulling te geven aan duurzaam ondernemerschap” schrijft COMOL5, een internationale aannemerscombinatie van de TBI-ondernemingen Mobilis en Croonwolter&dros, VINCI Construction Grands Projets en DEME Infra Marine Contractors. De combinatie legt in opdracht van de provincie Zuid-Holland het eerste deel van de RijnlandRoute aan. Dit deel omvat de aanleg van een verbindingsweg tussen de A44 en de A4 bij Leiden, met een geboorde tunnel onder Voorschoten en aanpassingen aan beide snelwegen.

HVO-proef

Vanuit haar maatschappelijke functie werkt COMOL5 volgens niveau 5 van de CO2-Prestatieladder en zet zij zich in voor duurzaamheidsverbeteringen en reductie. Dit doet zij o.a. aan de hand van een proef uitgevoerd omtrent HVO (hydrotreated vegetable oil, ook biodiesel genoemd) en de installatie van Solar Optic Fibre. Gezien de aard van de werkzaamheden verspreid over vijf jaar, is de verwachting dat een groot deel van de uitstoot tijdens de bouwfase veroorzaakt wordt door brandstofverbruik van het materieel. Een mooie manier om grote stappen te zetten is het toepassen van alternatieve brandstoffen met een lagere milieu impact en/of een efficiëntere verbranding.

COMOL5 heeft in samenwerking met GoodFuels, Voorbij Funderingstechniek en KW3 een ontwikkelingsproject uitgevoerd met biodiesel in kranen. Het uitgangspunt van de proef is in de praktijk vaststellen of de biodiesel van GoodFuels dezelfde resultaten behaalt als in de gereguleerde omgeving van een laboratorium.

Intussen is de proef omtrent HVO een succes en wordt het ook gebruikt door andere partijen. Voor de uitstoot van CO2 levert het gebruik van de biodiesel een reductie op van 90% op basis van de CO2-emmissiefactoren

Solar Optic Fibre

Verreweg de grootste energieverbruiker over de levensduur van een tunnel is de verlichting. Verlichting in tunnels brand 24 uur per dag, 7 dagen per week. Volgens de Trias Energetica is besparen beter dan duurzaam opwekken. Met dit idee is COMOL5 gaan nadenken over hoe we op een veilige manier de hoeveelheid energie benodigd voor ingangsverlichting kunnen verminderen. Na gekeken te hebben naar voor de hand liggende maatregelen zoals Ledverlichting, hebben we onze pijlen gericht op nieuwe technologieën. Binnen onze nieuwste tunnelprojecten wordt nu gekeken naar het implementeren van zonlicht over glasvezel ter ondersteuning van de traditionele ingangsverlichting. Tunnels hebben namelijk extra “ingangsverlichting” bij de ingangen om een “zwart gat effect” bij inrijden van de tunnel te voorkomen. Het energieverbruik van de ingangsverlichting is daardoor aanzienlijk en verbruikt doorgaans een kwart van het totale energieverbruik van een tunnel. Hierbij geldt dat hoe feller het zonlicht rondom de tunnel is, hoe feller de ingangsverlichting moet branden om dit ‘zwart gat effect’ te voorkomen. Deze CO2-besparende en innovatieve maatregel wordt hier voor het eerst in een tunnel toegepast.

CO2-uitstoot verlagen

Voor het project is een aparte CO2-reductiedoelstelling opgesteld, welke over de duur van het project dient gerealiseerd te worden. Comol5 heeft als doelstelling om tijdens de realisatie van de tunnel de CO2-uitstoot van het gehele project met 23% te reduceren. Deze reductiedoelstelling is gebaseerd op een inventarisatie tijdens de ontwerpfase met behulp van onder andere LCA’s en is gecommitteerd aan innovatieve maatregelen om het ver verbruik van de tunnel te reduceren met bijvoorbeeld de inkoop van groen stroom en Solar Optic Fibre.

  • Hergebruik van damwanden
  • Alternatieve brandstoffen toepassen
  • Duurzamer cement toepassen (minder CEMI)
  • Inkoop van groene stroom
  • Inzet van Euro5/6 vrachtwagens
  • Lokaal inkopen van zand
  • Duurzamere ingrediënten voor grout toepassen

Verder wordt zijn er ook maatregelen getroffen om de andere doelstelling van COMOL5 te bewerkstelligen. Deze doelstelling gaat over de gebruiksfase van de Rijnlandroute. COMOL5 heeft namelijk als doelstelling om de CO2-uitstoot tijdens het gebruik van de tunnel met 100% te reduceren ten opzichte van de originele berekening. Hiervoor heeft COMOL5 de volgende maatregelen getroffen:

  • Toepassing van Solar Optic Fibre
  • Pilot met innovatieve mosschermen die fijnstof afvangen
  • Tunnel voorbereiden op toekomstig gebruik
  1. Extra Solar Optic Fibre installeren voor toekomstige verbindingen
  2. Voorbereidingen om tunnelbuizen aan te sluiten op 5G netwerk
  3. Extra laadpunt voor elektrische voortuigen bij service gebouwen
  4. Extra buizen voor toekomstige verbindingen

Voortgang tot 2022

De bouw van de Rijnlandroute is eind 2017 van start gegaan. De uitstoot wordt per kwartaal gerapporteerd waarbij de uitstoot die heeft plaatsgevonden wordt vergeleken met de uitstoot die volgens de planning plaats zou vinden wanneer er geen maatregelen zouden worden toegepast. De onderstaande figuren geven weer dat er momenteel een reductie van 32% is ten opzichte van de berekening zonder de maatregelen.  Dit is een reductie van 63.354 ton CO2.